|
|
|
อยุธยา
ราชธานีเก่า อู่ข้าวอู่น้ำ เลิศล้ำกานท์กวี คนดีศรีอยุธยา
จังหวัดพระนครศรีอยุธยา หรือเรียกสั้น ๆ ว่า อยุธยา ตั้งอยู่ในภาคกลาง เป็นเมืองหลวงเก่าของประเทศไทย สถาปนาขึ้นเมื่อปี ๑๘๙๓ โดย สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ (สมเด็จพระเจ้าอู่ทอง) ระยะเวลา ๔๑๗ ปี ที่กรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานีของไทย มีกษัตริย์ปกครอง ๓๓ พระองค์จาก ๕ ราชวงศ์คือ ราชวงศ์อู่ทอง ราชวงศ์สุพรรณภูมิ ราชวงศ์สุโขทัย ราชวงศ์ปราสาททอง และราชวงศ์บ้านพลูหลวง นับว่าเป็นราชธานี ที่มีอายุยาวที่สุดในประวัติศาสตร์ชาติไทย ภูมิประเทศของจังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นที่ราบลุ่ม มีแม่น้ำสายใหญ่ คือ แม่น้ำป่าสัก แม่น้ำลพบุรี และแม่น้ำเจ้าพระยา ไหลมาบรรจบกัน ในลักษณะล้อมรอบผืนแผ่นดินส่วนใหญ่ ของตัวเมืองไว้ ตัวจังหวัดจึงเป็นเกาะ ที่มีบ้านเรือนปลูกเรียงรายไปตามสองฝั่งแม่น้ำ รอบตัวเมือง มีทางรถไฟ และสถานีรถไฟอยู่ทางฝั่งตะวันออกของเกาะเมือง
|
จังหวัดพระนครศรีอยุธยา อยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ ๗๖ กิโลเมตร มีเนื้อที่ ๒,๕๕๖.๖ ตารางกิโลเมตร แบ่งการปกครองออกเป็น ๑๖ อำเภอ ได้แก่ อำเภอพระนครศรีอยุธยา อำเภอนครหลวง อำเภอภาชี อำเภอบ้านแพรก อำเภอบางซ้าย อำเภอบางไทร อำเภอลาดบัวหลวง อำเภอเสนา อำเภอบางบาล อำเภอมหาราช อำเภอบางปะหัน อำเภออุทัย อำเภอบางปะอิน อำเภอผักไห่ อำเภอท่าเรือ และอำเภอวังน้อย มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดต่าง ๆ ดังนี้
|
ทิศเหนือ จดจังหวัดลพบุรี จังหวัดอ่างทอง และจังหวัดสระบุรี
ทิศใต้ จดจังหวัดปทุมธานี และจังหวัดนนทบุรี
ทิศตะวันออก จดจังหวัดสระบุรี
ทิศตะวันตก จดจังหวัดสุพรรณบุรี
|
ตลอดระยะเวลา ๔๑๗ ปี ที่กรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานีแห่งราชอาณาจักรไทย มิได้เป็นเพียงช่วงเวลาแห่งความเจริญของชนชาติไทยเท่านั้น แต่ยังได้แสดงถึง ความเป็นศูนย์กลางอารยธรรม ของเอเซียอาคเนย์ ให้เป็นที่ประจักษ์แก่นานาอารยประเทศอีกด้วย แม้ว่ากรุงศรีอยุธยา จะถูกทำลายเสียหายจากการสงคราม แต่ร่องรอยหลักฐานที่ปรากฎอยู่ในปัจจุบัน ก็ยังแสดงให้เห็นถึงอัจฉริยะ และความสามารถอันยิ่งใหญ่ของ บรรพบุรุษไทย เป็นที่น่ายินดีว่าคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยการศึกษาวิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) ได้มีมติรับ อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา ซึ่งเป็นพื้นที่ส่วนหนึ่งใจกลางกรุงศรีอยุธยา ไว้ในบัญชีมรดกโลกทางวัฒนธรรม เมื่อวันที่ ๑๓ ธันวาคม ๒๕๓๔ ณ กรุงคาร์เธจ ประเทศตูนีเซีย ซึ่งจะมีผลให้ได้รับความคุ้มครอง ตามอนุสัญญาที่ประเทศต่างๆ ได้ทำร่วมกัน
|